DEFİNE ARAMA İZNİ NASIL ALINIR?
Toprağın eşelendiği her karıştan tarihi eser çıkan ülkemizde her yıl binlerce kaçak kazı yapılmaktadır. İnsanlık mirası sayılan eserlerin korunması için belirli kanun ve yönetmelikler yürürlüğe girmiştir. Ülkemizde ,2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 50. Maddesi ve buna bağlı olarak çıkarılan Define Arama Yönetmeliği çerçevesinde define aranmasına izin verilmektedir.
Define aramak isteyen kişilerin , define arayacakları yerin bağlı olduğu müze müdürlüğüne bir dilekçe ile müracaat etmesi gerekmektedir. Verilen dilekçede arama maksadı açıkça belirtilmeli ve define aranacak yerin il, ilçe, bucak, köy, mahalle, sokak ve ev numarası bildirilmelidir. Ayrıca bu yerin ekili, dikili, meskun, gayrimeskun, tapulu ve tapusuz olup olmadığı ve kime ait olduğu açıklanmalıdır. Verilen dilekçeye ek olarak :
• Define aranacak arazinin yetkili teknik elemana çizdirilmiş, İl Bayındırlık Müdürlüğü tarafından onaylı, 1/1500 ölçekli tavsiye münhanili haritası ,
• Krokisi çıkarılamayan ev ve bunun gibi yerler için ada, parsel, çap numarasını belirten vaziyet planı,
• Sahanın uzaktan ve yakından ,çeşitli yönlerden çekilmiş net fotoğrafları,
• Define aranacak yer sahipli ise noterden tasdikli muvafakatname .
Müze Müdürlüğünce, define aranacak yerin 2683 sayılı Kanun’un 6ncı maddesinde belirtilen yerler ile tespit ve tescil edilen sit alanları ve mezarlıklar içerisinde olup olmadığı, define aranmasından sakınca bulunup bulunmadığı tespit edilir. Başvuru uygun bulunduğu takdirde define arama ruhsatı verilir. Bu ruhsatname bir yıl süre ile geçerlidir. Define araması aralıksız en çok bir ay devam eder. Hava muhalefeti veya doğal afetlerden dolayı bu süre içinde bitirilemezse eğer bir defa olmak üzere mülki amirce en çok bir ay daha uzatılabilir.
Define arama işinin yasal prosedürlere uygun olması gerektiği için, kaymakamlıktan mutlaka define arama ruhsatı alınmalıdır. Eğer arazi tapulu ise sahibinden noter onaylı izin alınması şartı bulunmaktadır. Tüm izinler alındıktan sonra gerekli sistem ve cihazlar, dedektörler kullanılarak işinde uzman bir ekiple ,elle tutulur gözle görülür somut işaretler yakaladıktan sonra definenin yerini tespit etme ihtimaliniz var demektir. Define ancak 100 metrekarelik bir alanda aranabilmektedir. Ayrıca bölgeye gidecek olan yetkililerin yol masrafları ,arazinin eski haline getirilme masrafı defineci tarafından karşılanmaktadır. Bu süreçlerin eksiksiz yerine getirilmesi maddi kayıpların ve zaman kaybının da önüne geçmek demektir. Eğer kazı sonrasında hazineye ait bir arazide define bulunursa yüzde 50’si bulan kişiye, özel ve tüzel kişilere ait arazide bulunmuşsa yüzde 40’ı arayıcıya , yüzde 10’u ise arazi sahibine verilmektedir.
Kendi mülkünde tesadüf eseri bir arama izni olmadan define bulunduysa yukarda bahsedilen kurallar geçerli değildir. Böyle bir durumda komisyon kurularak definenin akçe hesabı yapılır. Yapılan değerlendirmeler sonrasında bakanlıktan ödenek talep edilir ve defineyi bulan kişinin ödülü verilir. Burada bir konuya daha değinmek gerekirse , tesadüfen bulunan defineye, devletin tamamen el koyduğu yönündeki söylentiler yanlıştır. Tesadüfen bir eser bulan kişi ilk olarak bulunduğu yerin müzesine eseri teslim ederek emanet fişi almalıdır. Sonrasında yukarıda bahsettiğimiz gibi bakanlık tarafından üç kişilik bir komisyon kurulup değer tespiti yapılmakta ve verilecek ödül belirlenmektedir.
Yetkili distribütörü olduğumuz yeraltı görüntüleme cihazımız Zigxa Nmr ile ister satın alarak isterseniz ise kiralayarak saha çalışmalarınızı, define arama çalışmalarınızı güvenli ve sağlam bir şekilde yapabilirsiniz.